Projecten

Kunstprojecten

Naast het regulier dichten en optreden (mede)organiseert Paul kunstprojecten. In de afgelopen jaren waren dat de volgende:

 
 
2019 Lang leve Rembrandt!
In de zomer van 2019 mocht ik met een knipwerk meedoen in de expositie ter ere van de 350e sterfdag van Neerlands bekendste schilder:  'Lang leve Rembrandt! in het Rijksmuseum te Amsterdam.




2018 Kruiswegstaties in papier, Thesinge
Samen met knipkunstenaar Jan Lever exposeerde ik een Kruiswegstatie in papierknipkunst. De expositie werd afgesloten met gedichten van Jan Lever, mijzelf en muziek door Pamela Wolters.




2017 Verhuizen


2016 Toverlantaarn
Illustratrice Carlien Dubben schafte samen met Stg. de Algehele Aanraking begin 2016 een antieke Toverlantaarn aan. Voor deze toverlantaarn ben ik aan de slag gegaan om een klassieke lichtbeeldenvoorstelling te ontwikkelen: de Gansche Bijbel in 10 prenten met stichtelijke, doch vermakelijke tekst op rijm en knipwerk van Marius de Schaar. Carlien Dubben is bezig met een serie over Faust.
Graag bieden wij u een voorstelling aan bij u thuis of elders. Beschikbaar vanaf september 2016






 2015 'Flevo Cult Event'

In juni 2015 organiseerde Henk Kapitein van de Ned. Ver. van Papierknipkunst een artists-in residence in Flevoland. Ambachtskunstenaars uit verschillende disciplines bezochten Urk, Oud Kraggenburg, Schokland, Lelystad en Almere en legden dat vast in zeer divers werk. Ik was erbij om knipwerk te maken, als Marius de Schaar, maar ook dichtwerk:








FLEVOLAND



            De wegen langs aardappels en graan
            zijn rechtdoor tot de akkers neergezegen.
            Er zijn twee richtingen: wind mee of tegen
            en één afstand: overal ver vandaan.
           
            De dijken hebben hun werk gedaan,
            het zo woeste water stil gekregen
            alleen de boeren hopen steeds op regen
            voor hun aarde die opnieuw mocht ontstaan.
           
            De zee is een oud sprookje geworden
            tussen steden, autoverkeer en dorpen in,
            leuke weetjes op informatieborden,
                       
            een uitstapje voor het hele gezin
            op weg, rechtdoor, de wereld op orde
            in de heilige tijd van het begin.



2014 'Het De Hunze - Van Starkenborghpad'

Kaftontwerp: Hans Huisjes
In 2013 bestond de Groninger woonwijk De Hunze 25 jaar. Voor mij was dat aanleiding om een wandelroute uit te stippelen door alle straten, wegen en lanen van de wijk. Het resultaat is een wandelpad van 13 km, langs 3.500 Groningers, door 40 straten samengevat in een kloek gidsje, november 2014 met een omslagontwerp van Hans Huisjes.
Het pad kunt u gratis bekijken en downloaden op:
http://algehele.blogspot.nl

 Op papier kunt u het gidsje voor 3,- EUR bestellen bij:

domineepaul@yahoo.com








2013, januari - mei  'Ver/Ont/Her-Zamelen'
Samen met Kunst*Kolonie*Veenhuizen en Sg. de Algehele Aanraking een project over verzamelende kunstenaars en kunstenaarsverzamelingen in een tijd dat ontzamelen een hot item is geworden. In mei 2012 werd als eerste resultaat het album 'Genoeg?' gepresenteerd.
Meer op: ver-za-mel-en.blogspot.nl





2012, september 'Twijduustern - Tweeduister'

Een expositie in het  Veenkoloniaal Museum te Veendam rondom het mysterieuze Groninger begrip 'Twijduustern'
Vier beeldend kunstenaars: Rieneke Gollnau, Petra van Kalker, Marchien Cordes en Willy van der Duyn en vier dichters: Chris van Boetzelaer, Paul Borggreve, Koos van der Goot en Foleor van Steenbergen.












2012, vanaf mei 'Drie Eenheden'
Drie Eenheden is een modern interactief orakel van glas, geluid en woorden door Jacob Bos, ferrie=differentieel en Paul Borggreve stond in mei 2012 in de Stefanuskerk te Beilen. In juli 2012 te zien in het Noorderstation te Groningen.  Zie ook:


2011, december D.R.A.M.A. Drenthe Rock Art Mail Art
Vanaf 17 december 2011 is in Kunst*Kolonie*Veenhuizen de expositie Wenende Rotsen en Opstandige Stenen te zien. Bij deze expositie hoorde een mail art project met een deadline 1 maart 2012. Op 24 maart 2012 vondt de boekpresentatie ervan plaats.
Zie ook: wenenderotsen.blogspot.com




2011, oktober 5 jaar Openbaar kunstwerk Deliplein
In juli 2006 werd in de poorten tussen het Deliplein en de Atjehstraat te Groningen een kunstwerk bestaande uit 12 schilderijen van Kees Wiersema onthuld. Paul Borggreve schreef daarbij een gedicht. Ter ere van het vijfjarig bestaan heeft Paul een brochure gemaakt en uitgegeven die onder de bewoners van het Deliplein en Atjehstraat wordt verspreid, met ondersteuning van woningcorporatie De Huismeesters.




















2011, april 'SRMG, de snelste recycle machine in Groningen'


Samen met Kees Wiersema bouwde Paul de Snelste Recycle Machine in Groningen uit een oude kinderwagen. De machine is in staat direct zwerfvuil om te zetten in heerlijke limonade. Op 26 april 2011 werd een succesvolle testrit afgelegd. In mei werd de machine tentoongesteld in de publiekshal van Ro/Ez te Groningen. In juni werd de rit tijdens Pecha Kucha in het Groninger Museum geanalizeerd. Op afvalvierdaagse.blogspot.com een uitgebreider verslag.









2010, augustus  ‘Het Paradijs’

Rieneke Gollnau en Paul Borggreve wilden graag onderzoeken wat in een postmoderne wereld ‘Het Paradijs’ betekent. Het Paradijs is sinds vele eeuwen een inspiratiebron voor dichter en beeldend kunstenaars geweest. Ze nodigden zeven beeldend kunstenaar en vier dichters uit om bij het thema hun beeld te geven. Het resultaat was een expositie in het Karmelklooster te Drachten. De dichtwerken bij de expositie werden in een klein concert voorgedragen. Van het project is een boekje verschenen. ‘Herinneringen aan het Paradijs’.





2010, juli ’40’

Eind 2009 werd Paul benaderd door Adalbert van Zanden om in zijn galerie Keukenhof 2 te Eext een tentoonstelling met gedichten te maken. Op een eerste blik kon de galerie ongeveer 40 kunstwerken herbergen. Dit eenvoudige gegeven was de basis voor een groter project.
Paul schreef een gedicht over het thema 40. 40 is niet zomaar een getal, maar een van de heilige getallen. De oorsprong van het gedicht is het bijbelverhaal van Mozes die 40 dagen lang op de berg Sinai vertoefde en daar de stenen tafelen met de tien geboden kreeg: het is het begin van orde en regels, van wet en daardoor de maatschappij. De maatschappij van nu is echter niet meer eenduidig. Het gedicht bevat 40 coupletten van elk 4 regels, elke regel bevat 4 woorden. Paul wilde op het gedicht en eigenlijk op de bron van onze maatschappij 40 visies. Hij nodigde 40 kunstenaars uit die elk op een doek van 40 x 40 cm een strofe van het gedicht afbeeldden. Deze 40 doeken werden in Eext geëxposeerd. Bij het gedicht en de schilderijen verscheen een catalogus ontworpen door Ivonne Moorlag. Het project werd ondersteund door de gemeente Aa en Hunze.

2010, april – mei ‘Gedicht op Gewicht’

In april 2010 organiseerde de gemeente Groningen opnieuw de actie LenteKriebels. Tijdens vier weken wordt in de stad Groningen zwerfvuil verzameld door burgerinitiatieven. Paul deed daar aan mee door de actie ‘Gedicht op Gewicht’. Paul beschouwt zich min of meer als standaardconsument: dertiger, hoogopgeleid, woont in een nieuwbouwbuurt, auto, boompje, beestje en heeft een beetje overgewicht. Hij besloot de achterkant van zijn consumentengedrag op te ruimen: zijn eigen gewicht in afval, 81 kg. Tijdens een week verzameld hij 15 vuilniszakken vol. Van de actie deed hij verslag in een gedicht en een kleine uitgave die aan de stadsdeelbeheerder van Noorddijk Groningen werd uitgereikt.
foto: Petra van Kalker

2010, april ‘Kruisweg – Middelstum’

In 2009 schreef Paul het gedicht Kruisweg, een overdenking bij Goede Vrijdag. In samenwerking met Petra van Kalker verzorgde hij een performance in de Doopsgezinde kerk te Middelstum. Petra verzorgde daarbij kunstwerken voor de ramen van de kerk.


2009, juli ‘Poëzie in Overweging’

In 2009 was Paul betrokken bij kunstenaarscollectief ‘Kunstreizigers’. In de zomer van 2009 betrok het collectief een leegstaand bankgebouw in Ruinen. Speciaal voor dit gebouw begon Paul de performanceserie ‘Poëzie in Overweging’. Op vier zondagochtenden wilde hij onderzoeken in hoeverre de tradionele kerkgang in een seculiere maatschappij een andere inhoud kan krijgen. Hij droeg daarbij dichtteksten voor uit alle eeuwen: van de oude Sumeriërs tot aan Martinus Nijhoff.

2009, april – juni ‘Kruitocht naar de Stort’

Voor de jaarlijkse actie LenteKriebels maakte Paul vanuit zijn woning in De Hunze een kruitocht over een afstand van 10 kilometer naar de stortplaats Woldjerspoor. Gedurende de tocht ging hij, gewapend met een rol vuilniszakken, een afvalgrijper en een luchtig vers, het zwerfafval te lijf. Gegrepen buit werd opgevangen in een kruiwagen die hem begeleidde op zijn weg.
Onderweg werden vijf vuilniszakken gevuld. Een en ander resulteerde in het boekverslag en een gedicht ‘Kruitocht naar de Stort’ dat in juni aan coördinatrice van de actie LenteKriebels, Carla Veldhuis, werd aangeboden.
foto: Petra van Kalker

2009 april ‘Kruisweg of Getuigenissen’, Klein Wetsinge

Speciaal voor Goede Vrijdag schreeft Paul het gedicht ‘Kruisweg of Getuigenissen’. Een eerste opvoering daarvan vond plaats op Goede Vrijdag 2009 om 15:00 uur ’s middags, de stervenstijd van Jezus Christus. Petra van Kalker maakte speciaal kunstwerken voor de kerk bij de peformance. Het project werd ondersteund door de kunstraad Groningen.

2008 augustus ‘Heksen Wegen’ i.s.m. Stg. de Algehele Aanraking

Stichting de Algehele Aanraking ontdekte dat het Heksen Wegen in onbruik was geraakt. Heksen konden in de Nederlandse samenleving ongehinderd hun toverpraktijken uitvoeren. Voor het theaterfestival Noorderzon organiseerde de stichting een Heksenwaag, met snelproces door een beul. Mensen, degenen die niet te licht waren, kregen een certificaat van niet heks. Wel-heksen konden een aflaat kopen:

‘De hoedanigheid van bovenstaande persoon is vastgesteld middels een geijkte weging volgens het ISO 512 protocol.
Stichting de Algehele Aanraking verzoekt aan de houder van dit certificaat vrije doorgang te verlenen en hem/haar te vrijwaren van vierendelen, opzettelijke verdrinkingen, brandstapels en godsoordelen met het doel het toverkolgehalte vast te stellen.’

2008, april- juli ‘De Propere Dichter’

Voor de jaarlijkse antizwerfvuilactie LenteKriebels van de gemeente Groningen initieerde Paul de actie ‘De Propere Dichter’. Op de dertien maandagen van lente 2008 ontruimde hij al rijmend dertien parkjes en plantsoenen in Groningen. Onder het motto: ‘Dichters verkeren graag in de buitenlucht. Hun inspiratie krijgen zij van verre einders, hoge populieren en zwermen zwaluwen. De aanblik van afgedankt verpakkingsmateriaal maakt hen bedroefd’ begon hij aan lentewandelingen. Trof Paul een schoon plantsoen dan stak hij een lofdicht af, was er echter heel wat op te ruimen aan weeskinderen van de wegwerpmaatschappij dan hief hij een treurzang aan. Het resultaat waren dertien treurzangen. Het verslag van dertien gedichten met fotomateriaal werd in juli 2008 aan wethouder van milieu mw. Jannie Visscher aangeboden.
 

2008 april – juni Mailart project ‘Groeten uit Hoogeland’ en Riekdom
Samen met Rieneke Gollnau organiseerde Paul het project ‘Riekdom’ in het Hoogelandmuseum te Warffum. Het project bestond uit een tentoonstelling, een poëziemiddag, een catalogus en een mailartproject rondom het thema ‘Riekdom’, een Gronings begrip.
In samenwerking met Stg. de Algehele Aanraking werd een mailartproject vormgegeven. Kunstenaars werden uitgenodigd hun kunstzinnige groet vanaf hun favoriete locatie op het Hoogeland in te sturen. Alle deelnemers kregen natuurlijk ook een vakantiekaart retour. De kunstkaarten kregen een plaats in de installatie ‘Wat is er schoner dan het Hoogeland?’, waarvan ook een verslag verscheen.

2008 februari ‘Galerie Galop rides again’

In samenwerking met Stg. de Algehele Aanraking organiseerde Paul voor de tweede keer Galerie Galop, de kleinste draagbare galerie ter wereld. Tentoonstellingen duren vaak te lang, openingen zijn saai. Galerie Galop bood op Valentijnsdag in drie uur tijd tien verschillende exposities op tien locaties in de binnenstad van Groningen. Kunstenaars waren Martin Hoekstra en Petra van Kalker. Galeriedragers: Paul Borggreve en Pieter Wagenmakers. Openaars o.m. Emil Matulewicz, Foleor van Steenbergen, Hubert Klaver en Piet Beekman.


2007 november ‘Lizette-LIZE-d , first decade’

Waarom zijn sommige kunstenaars sterren en blijven anderen achter terwijl hun werk niet minder interessant is?  Kunnen sterren gemaakt worden? Dit uitgangspunt was de start van het project Lizette-LIZE-d. In samenwerking met beeldend kunstenares Lizette M. Veenhuizen onderzocht Paul hoe Lizette’s kunstcarriere fictief zou kunnen verlopen. In een samenspel van fantasie en documentaire schreef hij een verslag van haar kunstenaarschap vanaf haar af studeren van de academie Minerva tot tien jaar later, waarin hij haar een hoogtepunt laat beleven in een expositie in het Guggenheim. Hij interviewde mensen die in Lizette’s werk belangrijk geweest waren. Er werd een speciale blog opgezet, teksten werden voorgedragen op podia in Groningen. Het boekverslag van het project is in kleine kring verschenen.

2007 november ‘De Naakte Mens’

In samenwerking met Rieneke Gollnau, Johan van der Dong en Robert Westendorp organiseerde Paul het project ‘De Naakte Mens – geboorte en dood’. Het project bestond uit een expositie, een serie performances, een dichterlijke plechtigheid op de nacht van Allerzielen en een bundel. Het project onderzocht de betekenis van de mens ontdaan van zijn schijn, hoop en bezittingen, iets dat alle mensen meemaken op twee momenten in hun leven: bij hun geboorte en bij hun dood. Het beeldende werk  werd verzorgd door Rieneke, Johan en Robert, tekst door Paul . Hij nodigde tien dichters uit om elk een gedicht over geboorte en een over dood te schrijven. De gedichten werden geëxposeerd als een uitvergrote pagina familieberichten uit de krant.
Paul verzorgde zelf een performanceserie in vier delen, die vier levensfasen van geboorte tot dood uitdrukte. Dit gebeurde op vier zondagen. Bij de eerste performance was Paul geheel gehuld in wit, bij de vierde geheel in zwart.
Naast de performanceserie vond op 1 november een dichterlijke plechtigheid plaats van 23:00 tot middernacht. De tien dichters droegen hun verzen over geboorte en dood voor. Muzikale begeleiding was er door Sjoerd Hesselmans.

2008 – 2007 Reality Art Performances in samenwerking met Kees Wiersema: ‘Genies in Groningen’

Reality Art Performance is een kunstvorm die het midden houdt tussen happening en performance. Reality Art houdt in dat kunst en werkelijkheid zich in een gemeenschappelijk spectrum afspelen. Traditionele kunstuitingen zijn commentaren of reflecties van de werkelijkheid, dan wel creaties van een eigen werkelijkheid parallel aan de beleefde werkelijkheid. In R.A.P. is de werkelijkheid kunst geworden. Reality Art is geen commentaar meer, maar een beleving. Werkelijkheid wordt verstaan als een algemene concensus tegen mensen: het gebied van waarneming waar binnen het mogelijk is met elkaar te communiceren. Dit gebied is fluide. Kunst zoekt in de regel de randen van dit fluidum op, Reality Art juist het centrum. Reality Art onderscheidt zich echter van een ‘standaard’-interpretatie van gebeurtenissen door juist die gebeurtenissen als onderwerp te kiezen die of verontachtzaamd of gebanalizeerd worden. Reality Art kan een spectrum bevatten van uitermate triviaal: bijvoorbeeld het happen van een haring op de zaterdagmarkt tot verloren fantastische ogenblikken, die in een oogwenk weer voorbij zijn. R.A.P. zoekt bewust contact met media. Door opgenomen te worden in media ontstaat het kunstmoment.

oktober 2008 ‘Het middelpunt van Groningen’

Kees Wiersema en Paul wilden graag het middelpunt van de stad zichtbaar verbinden met de vier uithoeken in Noord, Zuid, West en Oost. Dat verbinden gebeurt door middel van markeringen. Op elke uithoek komt een wijzer te staan die exact naar het middelpunt wijst. De reiziger van welke richting dan ook, weet waarheen hij moet gaan om tot de kern van Groningen te komen.
Het middelpunt zelf wordt ook gemarkeerd. Dit is geen wijzer maar een bolvormig object, die de kern, het middelste midden symboliseert. Paul en Kees gingen op zoek naar het Middelpunt van de Stad Groningen. Dat deden ze door de uiterste hoeken, Oost, West, Noord, Zuid met elkaar te verbinden. Het middelpunt bleek te liggen op de Ebbingebrug te Groningen.
Ze maakten een fotoserie en een projectvoorstel. Dit werd gepresenteerd tijdens Pecha Kucha in de Stadsshouwburg.

maart 2008: Naderende kredietcrisis in Groningen
Kees Wiersema legt een voedselvoorraad aan om Groningen voor te bereiden op de komende kredietcrisis. Bij zijn performance verschijnt de brochure van de hand van Paul ‘Als de dollar valt, wat kunt u nog doen?’ De voedselvoorraad in Kees’ fietsenschuur levert publiciteit op in Dagblad van het Noorden, TV Noord en OOG TV.

augustus 2007: Helende bron aan Lutkenieuwstraat.
Kees Wiersema vindt middeleeuws Mariabeeld in volgelopen bouwput die een helende bron blijkt, bovendien ontdekt hij er een groene poelkikker. Samen met Paul M. Borggreve kraakt hij het terrein. TV Noord is erbij, er verschijnt een groot artikel in de Groninger Gezinsbode.

juli 2007: Natuurmuseum omgedoopt tot ‘Gronings Museum, museum voor hedendaagse Groninger kunstenaars’
Het Natuurmuseum maakte in juli bekend zijn deuren te sluiten. Het museum was gevestigd in het oude gebouw van het Groninger Museum dat sinds de nieuwe vestiging bij louter kunst brengt van kunstenaars buiten Groningen. Genies in Groningen vonden het tijd voor een herwaardering van de locale kunst en eisten het museumgebouw op voor een Gronings Museum. Het Dagblad van het Noorden wijdde er een artikel aan.


2007: Donald Duck Decision Day, performance voor het vrijgeven van het copyright
6 juni 1945 is een mijlpaal in de Europese geschiedenis. De bevrijding van Europa bracht echter een kneveling van de kunsten. Sinds 1945 is de Europese cultuur afhankelijk van de Amerikaanse: in boek, film en tv. Er zijn nieuwe iconen en gemeenschappelijke verhalen ontstaan die de oude verdrongen hebben. Anders dan die oude iconen van voor 1940 die afkomstig waren uit de Griekse mythologie en de Bijbel rust er op de nieuwe gemeenschappelijke  cultuur copyright. Kunstenaars kunnen niet vrij refereren aan wat ieder kent. Donald Duck heeft Jezus verdrongen maar mag alleen uitgebeeld door de Walt Disney company. Voor het Stripmuseum in Groningen bevrijdde Paul samen met Mickey Mouse de kunstenaar Kees Wiersema die vastgeketend was aan een pilaar voor de MacDonalds in het museum. OOG radio was erbij. Een filmverslag werd gemaakt door Noor Agter.

februari 2007 Galerie Galop
St. Valentijnsdag, 14 februari 2007 organiseerde Stg. de Algehele Aanraking het project ‘Galerie Galop’ een speciale reizende expositie in de Groninger binnenstad. Een primeur voor Groningen. Tien bekende stadsplekken werden aangedaan door een luxe draaggalerie, die door twee paarden door de Groninger binnenstad werd getorsd. Ondermeer de Westerhaven, galerie Forma Aktua en de Kunstacademie Minerva werden vereerd met een bezoek. Deelnemende kunstenaars waren Petra van Kalker en Martin Hoekstra, deelnemende paarden Pieter Wagenmakers en Paul M. Borggreve. Dit alles onder het statement:
“In onze tegenwoordige clipcultuur wordt de verfijnde Heilige Valentijn dikwijls bespot. Vandaar dat de Stichting hier tegenin wenst te gaan. De romantische beleving van Valentijnsdag verdient nieuwe aandacht.
Bij elke pitstop is er gelegenheid voor het publiek de galerie gratis te bezichtigen. De twee paarden zullen Sint Valentijn’s gedichten voordragen, terwijl één van de rossen een merengue-performance zal laten zien.”

januari 2007 ‘Autogesprekken’ in samenwerking met Joanna Paszkiewicz
In 2006 hadden Joanna Paszkiewicz en Paul Borggreve zestien gesprekken tijdens zestien korte autoritten in een Citroen ZX avantage. Joanna vertelde over haar verleden in communistisch Polen, Paul was een toehoorder uit Nederland van dertig jaar later. Autogesprekken werd een klein boekje uitgegeven bij Philip Elchers. Bij het boek was een performance door Joanna en Paul die driemaal is opgevoerd: Centraal Wonen te Beijum, in het USVA theater en in het pand van Philip Elchers tijdens de boekpresentatie.

januari 2006 – november 2006 ‘Box in Transition’
Voor de manifestatie ‘Dozen Doen’ in Galerie Noord organiseerde Paul in samenwerking met Stg. de Algehele Aanraking, Galerie Noord, Rieneke Gollnau, Petra van Kalker en Noor Agter het mail art project ‘Box in Transition’. Een rode schoenendoos reisde langs 24 kunstenaars die elk hun invulling gaven aan die doos, waarbij ze voortborduurden op het werk van hun voorganger of dat zelfs vernietigden. Het resultaat was een installatie ‘Box in Transition’ bij de manifestatie ‘Chaos in Groningen’ in de Der Aakerk.

augustus 2006:  in samenwerking met Stg. de Algehele Aanraking: Kruistocht om Schildersdoek
Eeen protestmarsperformance van Pictura naar het Groninger Museum, waar 95 stellingen gebuddied werden voor een vrije kunst en meer Groninger kunstenaars in het museum.

september 2005 ‘Zwartboek Groningen’

Stichting de Algehele Aanraking organiseerde in september 2005 een literaire fietstocht door het onbekende Groningen: van Beijum-Oost naar de Villabuurt. Idee van Martin Hoekstra, tekst Paul Marius Borggreve en fotografie van Johan Kuiper. Naast een performance verscheen ook een fietsroute om zelf na te fietsen, die uitgegeven werd met de steun van de Gemeente Groningen.

lente 2005 ‘Voetenbankverhalen’

In een reeks van 13 performances droeg Paul Borggreve op de woensdagen van de lente 2005 om 12:00 op woensdagmiddagen een kort verhaal voor, staande op een voetenbankje bij het beeld van Hendrik de Vries op het Martinikerkhof. De actie trok aandacht in het Dagblad van het Noorden en de Groninger Gezinsbode.